Rondom de Acute Zorg lopen er al een aantal succesvolle projecten zoals de herinrichting spoedzorgketen kwetsbare ouderen en het opzetten van het Centrum voor Acute Zorg waarin de Huisartsenpost, het Regionale Expertisecentrum, de dienstapotheek, Centraal Coördinatiepunt voor acute verpleegkundige vragen, acute psychiatrie en SEH zijn geïntegreerd.

Preventie

Wat zijn belangrijke stappen om te zetten?

Er zou meer beloning kunnen plaatsvinden op basis van shared shavings, oftewel meer belonen op basis van het voorkomen van verrichtingen i.p.v. het uitvoeren van verrichtingen. Daarnaast kan vanuit de gezondheidsverkeerstoren instroom worden voorkomen door big data in te zetten (met name bij ouderen) ten behoeve van vroeg signalering van klachten die mogelijk acuut kunnen worden. Ook vanuit het (sociale) netwerk kan er vroeg signalering plaatsvinden. Vanuit de toren kunnen dan preventief acties worden ingezet naar de juiste hulp/zorgverleners toe.

Naast (kwetsbare) ouderen is de consumptie van acute zorg ook relatief hoog bij 0-4 jaar. Hier zouden al preventieprogramma’s voor ontwikkeld kunnen worden tijdens de eerste 12 weken van de zwangerschap en gedurende de preconceptie periode. Inzetten op begeleiding bij jong ouderschap kan eveneens (acute) zorg voorkomen.

 

Wat moeten we versnellen?

Een ander onderwerp in het voorkomen van onnodige instroom in de acute keten is advanced care planning (ACP) bij kwetsbare ouderen. Door in een eerder stadium al te bespreken wat de wensen en opvattingen van de patiënt zijn t.a.v. de eigen gezondheidssituatie en welke zorg gewenst is in toekomstige scenario’s, kunnen onnodige opnames worden voorkomen. Dit is deels in ontwikkeling maar zou veel meer een plek moeten krijgen. Het is dan wel van belang dat alle zorgverleners bij deze informatie kunnen.

 

Digitalisering

Wat zijn belangrijke stappen om te zetten?

Eén gezamenlijk dossier binnen het Centrum Acute Zorg en daarbuiten heeft prioriteit. Met 1 druk op de knop zou alle relevante informatie beschikbaar moeten zijn voor de hulp/zorgverlener indien een patiënt zich presenteert met een (sub) acute klacht.

Naast 1 ICT-platform is het eveneens van belang om beeldbellen mogelijk te maken. Op afstand kan de urgentie van de zorgvraag beoordeeld worden en kan bepaald worden of iemand en waar deze persoon het beste gezien kan worden.

Wat moeten we versnellen?

PGO is in ontwikkeling, maar zou versneld moeten worden. Door de patiënt zelf waardes in te laten voeren in het PGO kan er door hulpverleners direct gereageerd worden en kan onnodige spoedzorg worden voorkomen.

‘Zelftriage tools’ kunnen worden ingezet om de laag urgente toestroom te verminderen, met name op de HAP. Met behulp van deze tool kan de burger geholpen worden om zelf de urgentie van de zorgvraag in te schatten. Op de nieuwe website van de HAP wordt dit al meegenomen.

 

Indien een patiënt wel tijdelijk moet worden opgenomen in een acute situatie en/of doordat het thuis niet meer gaat, dan is het van belang dat er digitaal inzicht is in alle beddencapaciteit in de regio. Dit zal onderdeel uitmaken van het nieuw te ontwikkelen centraal coördinatiepunt per Q1 2021.

 

Substitutie

Wat zijn belangrijke stappen om te zetten?

Het verbeteren van de doorstroom van met name kwetsbare ouderen op de SEH. Hiervoor is optimaal inzicht nodig in de doorstroommogelijkheden in de regio en eventueel daarbuiten, indien er binnen de regio geen passende oplossing is. Centrale coördinatie en continue capaciteitsinzage (op o.a. bedden) is hierin essentieel. Daarnaast is het van belang om kritisch te kijken welke SEH bezoeken niet in de 2e lijn thuishoren en welke oplossingsrichtingen nodig zijn om substitutie naar de 1e lijn te kunnen realiseren of welke acute zorgvragen zelfs in de thuissituatie (eventueel via beeldbellen) beoordeeld kunnen worden. Vanuit ZOJP project 1 is hier al kritisch naar gekeken en zijn diverse oplossingsrichtingen uitgewerkt (zie projecten).

 

Wat moeten we versnellen?

De implementatie van de oplossingsrichtingen vanuit het ZOJP project herinrichting spoedzorgketen Kwetsbare Ouderen, zoals de (1e lijns) sneldiagnostiekstraat voor (kwetsbare) oudere patiënten met ongedifferentieerde klachten binnen het Centrum Acute Zorg en de inzet van de verpleegkundig specialist als onderdeel van het expertteam.

Preventie

Wat zijn belangrijke stappen om te zetten?

Ter voorkoming van kanker (primaire preventie) is preventie op lifestyle belangrijk, zoals voeding. Hier moet dan al bij de jeugd mee worden begonnen. Studies hebben reeds aangetoond wat het positief effect is van gezonde voeding en meer beweging op (basis)scholen op onder meer obesitas en diabetes.

Om ervoor te zorgen dat kanker vroegtijdig wordt opgespoord (secundaire preventie) zou door de huisartsenpraktijk meer geacteerd kunnen worden op no shows in bevolkingsonderzoeken. Deze onderzoeken zijn momenteel centraal gecoördineerd waardoor er weinig grip op is bij de huisartsen.

Wat zouden we kunnen versnellen of kunnen we nu al anders doen?

Om onnodige oncologische zorg te voorkomen is het van belang om time out gesprekken met de patiënt in te plannen. Indien de patiënt éénmaal in een zorgpad zit, dan is er vaak weinig ruimte voor een time-out. Soms kan het juist heel goed zijn om deze rust met elkaar wel te nemen en met de zorgprofessionals, patiënt, mantelzorger te bespreken of het plan voor de patiënt nog steeds juist is (gaan we nog door? Wanneer staken we de behandeling?). Tevens zou ACP hier een rol in kunnen vervullen door met de patiënt vooraf al toekomstige scenario’s te bespreken ten aanzien van de behandeling. Digitale uitwisseling van gegevens is hierin essentieel.


Digitalisering

Wat zijn belangrijke stappen om te zetten?

“Op afstand wat kan, dichtbij wat moet”. In bepaalde fases is het heel erg belangrijk om face to face contact te behouden, zoals bij de diagnosestelling. Dit is zeker niet voor elke fase noodzakelijk.  Digitalisering moet in dienst staan van het menselijke contact in de oncologische/ terminale begeleiding. Mogelijke onderdelen van de oncologische zorg, die (gedeeltelijk) digitaal kunnen worden ingericht, eventueel middels beeldbellen:

–       Digitale screening op vroege symptomen

–       Digitale monitoring tijdens de behandeling, bijvoorbeeld op labwaardes en de beoordeling of gestart kan worden met de chemotherapie

–       Tijdens stervensfase: digitaal aanpassen van de pijnstilling

–       Digitale revalidatie bij oncologische patiënten in de thuissituatie

Wat zouden we kunnen versnellen?

Het uitwisselen van gegevens mogelijk maken binnen regionale oncologie netwerken. Binnen een regionaal oncologie netwerk maken zorgprofessionals in de oncologie afspraken hoe zijn hun werkprocessen rond het zorgpad van een patiënt gezamenlijk inrichten, welke gegevens daarbij worden vastgelegd en vervolgens gedeeld. Hier zijn al veel landelijke voorbeelden (best practices) van.


Substitutie

Wat zijn belangrijke stappen om te zetten?

Een gedeelte van de oncologische zorg komt niet voor substitutie in aanmerking, zoals de diagnose en operatie. De follow-up fase zou daarentegen wel heel goed voor substitutie in aanmerking kunnen komen, waarbij ook meer aandacht zou moeten komen voor het geestelijk welbevinden. Wat heeft de aandoening met de patiënt gedaan?

Het verplaatsen van een gedeelte van de chemotoedieningen naar huis kan eveneens een mogelijkheid zijn. Onder meer is gesproken over de oncocar (reeds bestaand initiatief van het ziekenhuis Gelderse Vallei). Dit is een bus die is uitgerust met apparatuur en medicijnen voor chemo behandelingen.

Een regisseur op het gehele traject als begeleiding voor de patiënt en als eerste aanspreekpunt, zou erg wenselijk zijn, met name bij (gedeeltelijke) substitutie tussen de 2e en 1e lijn.

Wat zouden we kunnen versnellen?

Versterken van de communicatie tussen de 1e en 2e lijn, met name medisch specialist en huisarts. Onder meer is het van belang om afspraken te maken over deze communicatie na de diagnosestelling en voordat een patiënt in behandeling gaat. Veel patiënten geven aan in deze fase behoefte te hebben aan afstemming met de huisarts. Tevens kunnen afspraken worden gemaakt welke nacontroles naar de huisarts verplaatst kunnen worden.